Wat is een angststoornis?

Angst is een gevoel of emotie die optreedt als er sprake is van dreigend gevaar. Als er sprake is van gevaar is angst functioneel; uw lichaam maakt zich klaar om te vluchten. Of als dat niet meer kan, om te vechten. Als u vaak angstig bent zonder dat er sprake is van gevaar of als uw reacties intens zijn en langer duren dan normaal, kan er sprake zijn van een angststoornis. Mensen met een angststoornis lijden ernstig onder hun angstreacties of worden er in het dagelijks leven door beperkt.

Klachten bij angst en paniek

Er zijn verschillende soorten angsten met verschillende klachten:

• Paniek en paniekaanval

  Mensen met een paniekstoornis hebben één of meerdere paniekaanvallen gehad en maken zich tijdens en na de aanvallen zorgen over de gevolgen ervan. Bij een paniekaanval kunnen verschillende klachten voorkomen zoals hartkloppingen, trillen, transpireren, benauwdheid, plotseling warm of koud krijgen, duizeligheid of een tintelend gevoel. Er is een voortdurende onwerkelijke ongerustheid over het optreden van een nieuwe paniekaanval. Dit kan gepaard gaan met vermijdingsgedrag. Dat wil zeggen het vermijden van bepaalde situaties of locaties uit angst dat er opnieuw een paniekaanval op zal treden. Denk daarbij aan het vermijden van tunnels, het reizen met het openbaar vervoer of thuisblijven om een aanval te voorkomen. Soms is er sprake van een subtieler vermijdingsgedrag. Ook alleen maar met je partner boodschappen doen of uitsluitend op pad gaan met een mobiele telefoon of kalmeringstablet op zak, valt onder vermijdingsgedrag.

• Gegeneraliseerde angst

  Iemand met een gegeneraliseerde angststoornis (GAS) is voortdurend angstig en bezorgd over alledaagse dingen. Bijvoorbeeld door zich zorgen te maken over een partner die later dan gepland terug komt. Veel mensen denken dan; hij of zij is iets verlaat. Maar iemand met de angststoornis ziet alle rampscenario’s voor zich; hij heeft vast een ongeluk gehad. Iemand met een gegeneraliseerde angststoornis is daarnaast schrikachtig, nerveus en piekert. Ook komt voor verhoogde spierspanning, slaapproblemen, prikkelbaarheid of een constant gevoel van onrust en spanning.

• Sociale angst

  Mensen met een sociale fobie zijn vooral angstig in sociale situaties, waarbij zij zich bekeken of beoordeeld voelen. Bijvoorbeeld op een feestje, bij vergaderingen of tijdens eten in gezelschap. Soms is iemand in alle sociale situaties angstig. Sommige mensen zijn alleen maar gespannen. Anderen krijgen paniekaanvallen. Iemand kan bang zijn om te gaan trillen, zweten, blozen, rode vlekken te krijgen of stil te vallen en is er dan bang voor dat anderen dit merken. Een sociale fobie is iets anders dan een gewone onzekerheid die iedereen wel kent. Het verschil tussen een sociale fobie en onzekerheid is vooral de ernst van de klachten en de beperking in functioneren.

• Hypochondrie

  Mensen met hypochondrie hebben ziektevrees; zij zijn bang om aan een ernstige ziekte te lijden of zijn er van overtuigd dat bepaalde lichamelijke gewaarwordingen duiden op de aanwezigheid van een ernstige aandoening. Een vlekje op de arm zou huidkanker kunnen betekenen. Buikpijn geeft bezorgdheid kanker te hebben. Mensen met hypochondrie controleren hun lichaam vaak op vlekjes, bobbeltjes en pijntjes.

• Specifieke fobie

  Mensen met een specifieke fobie hebben een aanhoudende en duidelijke angst voor een bepaald voorwerp, dier of specifieke situatie. Voorbeelden hiervan zijn liftfobie, vliegangst, spinnenfobie en bloedfobie. De angst is zo sterk dat de kwaliteit van leven van degene met de fobie afneemt. Het is niet gewoon een beetje bang zijn voor een hond. Maar zo angstig zijn dat je niet door een wijk loopt met loslopende honden, routes uitstippelt om hondenuitlaatplaatsen te vermijden en direct omkeert als er in de verte een hond te zien is.

• Lees hier meer informatie over dwangklachten en trauma en PTSS.

  Zit u niet lekker in uw vel, maar weet u niet precies wat er aan de hand is?

  Doe de zelftest

  Twijfelt u om naar een psycholoog te gaan? Doe dan gratis en anoniem de zelftest. Deze test geeft een indicatie in welke mate u last heeft van psychische klachten en geeft u advies over eventuele psychische hulp.

Hulp bij angst en paniek

Als u zich herkent in bovenstaande klachten en u er zelf niet uitkomt, is het belangrijk dat u hulp zoekt. Het is aan te raden om uw klachten serieus te nemen en zo snel mogelijk in te grijpen. Uit onderzoek is gebleken dat cognitieve gedragstherapie effectief is bij angststoornissen.

Onze behandeling voor angst- en paniekklachten bestaat uit cognitieve gedragstherapie, exposure en responspreventie. In de eerste plaats is het van belang dat u begrijpt hoe uw lichaam reageert wanneer u denkt dat er gevaar dreigt. U leert hoe u met deze reacties van het lichaam om kunt gaan en hoe u deze met uw gedachten kunt beïnvloeden. Vervolgens onderzoekt u of wat u vreest ook daadwerkelijk gebeurt. Door stap voor stap de situaties op te zoeken die bij u angst opwekken en te onderzoeken of uw angstige verwachtingen uitkomen, veranderen uw ideeën over de bedreiging. U krijgt weer meer vertrouwen in uzelf.

Het blootstellen aan een angstopwekkende situatie noemen we exposure. Als u door uw angst nieuw en niet functioneel gedrag hebt aangeleerd, gaan we u vragen daar mee te stoppen. Dit heet responspreventie. U onderdrukt daarbij zo lang mogelijk uw neiging de situatie uit de weg te gaan. Hoe vaker u oefent en hoe langer u de oefening doet, hoe groter het effect.

Aanmelden

Heeft u angstklachten of paniekaanvallen? U kunt zich bij ons aanmelden via onderstaande knop. Wij vragen u om een verwijsbrief van uw huisarts of bedrijfsarts bij te voegen. Wij nemen zo snel mogelijk contact met u op om een afspraak te plannen.

Aanmelden