Een depressie, trauma of slaapproblemen: allemaal mogelijke oorzaken van uitval op de werkvloer. Maar ligt de oorzaak van psychisch verzuim altijd bij de medewerker? Absoluut niet. Heb je er weleens bij stilgestaan dat de bedrijfscultuur het psychisch verzuim ook flink nadelig kan beïnvloeden? Het is daarom een goed idee om de bedrijfscultuur eens onder de loep te nemen. Wij hebben 7 punten om op te letten voor je op een rijtje gezet.

Veel mensen spenderen een groot deel van hun tijd op het werk. Niet zo gek dus, dat de bedrijfscultuur een grote invloed kan hebben op de mentale gezondheid van medewerkers. Maar wat is een bedrijfscultuur precies? En hóé beïnvloedt de bedrijfscultuur het psychisch verzuim van medewerkers?

Wat is een bedrijfscultuur?

Normen en waarden, geschreven en ongeschreven regels, tradities en de manier waarop medewerkers en werkgevers met elkaar omgaan: het is allemaal onderdeel van een bedrijfscultuur. De bedrijfscultuur bepaalt dus – zoals de naam al zegt – welke cultuur en sfeer er heerst binnen een bedrijf. Al die kenmerken van een bedrijfscultuur kunnen de medewerkers beïnvloeden, zowel op een positieve als negatieve manier.
Wist je bijvoorbeeld dat maar liefst 27,3% van de verzuimredenen in Nederland een te hoge werkdruk is? Dat blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2022. Daarnaast zorgen ruzie, conflict of grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer voor 5,1% van de verzuimredenen en 4,5% van de mensen die in 2022 verzuimd heeft, geeft als reden ‘emotioneel te zwaar’ op.

7 kenmerken van de bedrijfscultuur om op te letten

Ieder bedrijf heeft een eigen bedrijfscultuur en daarmee zijn eigen kenmerken. Zoals we al aangaven, kunnen sommige van die kenmerken een negatieve impact hebben op het gevoel en de mentale gesteldheid van medewerkers. En dat heeft vervolgens weer invloed op de verzuimcijfers van je organisatie. Hieronder 7 punten om op te letten.

1. Altijd aan moeten staan

Waar de een het prima vindt om zo nu en dan over te werken, is de ander meer van het principe uurtje-factuurtje. Maar als er in jouw organisatie structureel wordt verwacht dat medewerkers geen 9-tot-5-mentaliteit hebben, altijd bereikbaar zijn en vaak overwerken, hebben medewerkers over het algemeen een minder goede balans tussen werk en privé. En dat is niet bepaald gunstig voor de mentale gezondheid van je medewerkers. Want om inspanning te kunnen leveren, is ook ontspanning nodig.

2. Een onveilige sfeer

Helaas komt het nog steeds voor: grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Voor veel mensen is het heel logisch dat dat niet normaal is, maar uit onderzoek van het CNV blijkt dat zo’n 1 op de 3 werkenden weleens met seksueel getinte opmerkingen, schunnige woorden, sissen of ander vervelend, seksueel getint taalgebruik op de werkvloer te maken heeft gehad. Daarnaast heeft 30% van de werkende vrouwen en 5% van de mannen te maken gehad met aanranding of een andere vorm van fysieke seksuele intimidatie. Of het nu gaat om vervelende ‘grapjes’, discriminatie, (seksuele) intimidatie, buitensluiten of roddelen, het moet allemaal uiterst serieus worden genomen en het is belangrijk dat er adequaat gehandeld wordt. Een onveilige werksfeer kan van grote invloed zijn op de psychische gezondheid van medewerkers en flinke schade aanleveren.

3. Grote onderlinge competitie

Altijd streven naar de beste resultaten, in iedere meeting weer met de origineelste ideeën komen en constant de snelste moeten zijn: voor sommige mensen en in sommige organisaties is werken een wedstrijd. En hoewel (gezonde) concurrentie bepaalde types kan motiveren, leidt het – zeker als er een grote nadruk op ligt – bij veel mensen juist tot stress en druk. Het kan ervoor zorgen dat medewerkers bang worden om fouten te maken en dat ze het gevoel hebben in een continue race te zitten. En een continue race is voor niemand gezond.

4. Geen begrip tonen

Wanneer medewerkers aangeven dat het niet goed gaat met hun mentale gezondheid of dat er bepaalde problemen zijn, is het altijd belangrijk dat er de juiste ondersteuning wordt geboden. Toon je als HR-professional, manager of organisatie onbegrip of wordt er simpelweg niets mee gedaan, dan is de kans groot dat medewerkers zich niet gehoord voelen. Dat kan er weer voor zorgen dat medewerkers zich geïsoleerd voelen en afwezig raken. Benieuwd hoe je medewerkers het best kunt helpen? Lees bijvoorbeeld onze tips om een depressieve medewerker te ondersteunen.

5. Linksom of rechtsom: het moet af

‘Het maakt niet uit hoe je het doet, áls je het maar doet.’ Natuurlijk zijn resultaten belangrijk, maar je kunt je vast voorstellen dat dit soort uitspraken en regels nogal wat druk op een medewerker kunnen leggen. Zijn krappe deadlines en veel spoedjes de standaard binnen de organisatie? Kijk eens hoe het anders kan. Een hoge werkdruk zorgt lang niet altijd voor betere resultaten.

6. Geen waardering krijgen

Zo nu en dan een compliment krijgen over je werk, wie vindt het niet fijn? Het bevestigt dat je (werk) er toe doet en dat je gezien wordt. Natuurlijk hoort feedback erbij, maar dan wel op een constructieve manier zodat je er daadwerkelijk wat aan hebt. Wanneer iemand alleen maar te horen krijgt wat er niet goed gaat of simpelweg nooit waardering krijgt, kan dat diegene flink aan het twijfelen brengen. Terugkerende gedachtes als ‘doe ik het wel goed?’ en een gevoel van onderwaardering kunnen vervolgens stress en onzekerheid veroorzaken.

7. Managers zonder managementskills

Binnen veel organisaties groeien medewerkers door van een senior- naar een managementfunctie. Maar dat betekent niet per se dat die managers ook beschikken over echte managementskills. Medewerkers hebben een leider nodig die snapt hóé je leidinggeeft. Iemand die kan motiveren, overzicht houdt en regelmatig checkt hoe het gaat. Wanneer managers niet over deze skills beschikken en misschien zelfs wel het tegenovergestelde doen (denk aan micromanagen, hoge werkdruk geven en weinig betrokkenheid tonen) kan dit zorgen voor een verhoogd verzuim.

Het belang van een gezonde bedrijfscultuur

Zie jij een of meerdere punten uit bovenstaande lijst terug in jouw organisatie? Dan is het verstandig om eens te kijken hoe het anders kan. Een gezondere bedrijfscultuur zorgt niet alleen voor gezondere medewerkers en lagere verzuimcijfers, maar ook voor een duurzamere re-integratie van medewerkers die al zijn uitgevallen. Want hoe ongezonder de bedrijfscultuur is, hoe moeilijker het voor medewerkers met (psychische) klachten is om weer terug te keren in hun eigen werk. De drempel om naar een minder fijne sfeer terug te keren is namelijk nóg hoger als je al niet lekker in je vel zit. En daardoor duurt de re-integratie ook weer langer. Een gezonde bedrijfscultuur is dus niet alleen van belang om medewerkers gezond te houden, maar ook om ze aan je te binden.

Ben je geïnteresseerd in een workshop voor medewerkers, leidinggevenden of HR-professionals, bijvoorbeeld over psychisch verzuim of mentale veerkracht? Dan kun je terecht bij onze zusterorganisatie Vitalmindz, dé expert op het gebied van preventie en amplitie. Heb je vragen of ben je benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact op met Vitalmindz, zij helpen je graag verder.